علاقه به موضوع مورد مطالعه یکی از علل مهم ایجاد تمرکز و دقت در حین مطالعه است. هماهنگی اراده و تخیل نیز در این رابطه کارساز است؛ به عبارت دیگر، چشمان فرد بر صفحه کتاب و افکارش در حال پرواز به دور دستها نباشد البته برخی مسائل جسمی و روحی و محیطی نیز میتوانند تمرکز فرد را بر هم بزنند؛ مانند گرسنگی، تشنگی و یا سنگینی معده و سیری بیش از حد، بیماری، نگرانی و اضطراب، سروصدای زیاد، نور زیاد یا کم، لباس نامناسب و... .
یکی دیگر از مهمترین عوامل بر هم خوردن تمرکز، عجله و شتاب است. این حالت، سطح مطالعه را کاهش میدهد و تمرکز را بر هم میزند.
انتخاب زمان مناسب، یکی دیگر از عوامل ایجاد تمرکز است؛ مثلاً پس از استراحت، خصوصاً در صبحگاهان، بهترین حالت تمرکز و ساعات خستگی و کسالت، نامناسبترین اوقات برای تمرکز هستند البته در صبحگاهان، لازم است قدری ورزش کنید تا بدن آمادگی لازم را به دست آورد.
هنگام مطالعه از گوش کردن به موسیقی خودداری کنید زیرا هرگونه آلودگی صوتی و سر و صدا، تمرکز فرد را به هم میزند. رادیو و تلویزیون دراتاق مطالعه نباید روشن باشد زیرا دراین صورت اگرچه فرد مطالب را می‌‌خواند و صفحات را ورق میزند اما هیچ گونه یادگیری صورت نمی‌‌گیرد و مطالب پس از مطالعه در ذهن خواننده باقی نمی ماند.